The chapter Influence of Heredity and Environment’ has its significance in CTET. One or two questions have been asked every year.
INFLUENCE OF HEREDITY AND ENVIRONMENT
HEREDITY:
Transmission of genetic traits from parents to their children.
“Heredity may be defined as what one gets from his ancestral stock through his parents. This includes nature, character traits, looks and intelligence and cognitive skills.”- Peterson
PRINCIPLES OF HEREDITY
Heredity provides the basis for the development of human personality.
Heredity is what a person born with.
Child’s capabilities are determined by heredity and extent to which an individual depends upon the opportunities in the environment.
ENVIRONMENT
Derived from French word ‘Environia’ meaning ‘To surround’.
“Environment is anything that immediately surrounding an object and exerting a direct influence on it.”- Ann Nastase
“The term environment is used to describe in aggregate all the external forces, influences and conditions which affect the life, nature behavior and the growth, development and maturity of living organisms.”- Holland and Douglas.
ROLE OR INFLUENCE OF HEREDITY AND ENVIRONMENT IN DEVELOPMENT
Everything that influences the child apart from himself from what he inherited from his parents is his environment. •As teachers, we have no control on the child’s heredity. Yet the environment which would promote the healthy development of the child, can be controlled.
Table of Contents
Influence of Heredity and Environment in English
- Heredity is considered as a …………. Social structure.
1.Secondary
2.Dynamic
3.Static
4.Primary - Which of the following is predominantly a heredity related factor?
1.Colour of the eyes.
2.Participation in social activities.
3.Attitude towards peer group.
4.Thinking pattern. - Environmental factors that shape development include all of the following except
1.Quality of nutrition
2.Culture
3.Quality of education
4.Physique
4. Human personality is the result of
- Only heredity
- Upbringing and education
- Interaction between heredity and education
- Only environment
5. The effect of relation of heredity and environment on the individual’s growth occurs in one of the following ways:
- Heredity affect the individual.
- Environment affects the individual.
- Heredity and environment affect the individual.
- None of the above
6. Which of the following statements is true?
- Genetic makeup impacts responsiveness of an individual to qualities of the environment.
- Adoptive children possess same IQs as their adoptive siblings.
- Experience does not influence brain development.
- Intelligence remains unaffected by the schooling.
7. The classroom environment should be
- Quiet
- Disciplined
- Full of noise
- Friendly
8. The nature- nurture debate refers to
- Genetics and Environment.
- Behaviour and Environment.
- Environment and Biology.
- Environment and Upbringing.
9. What is meant by ‘nature’ in ‘nature-nurture’ controversy?
- Biological givens of the hereditary information.
- Temperament of an individual.
- Complex forces of the physical and social world.
- The environment around us.
10. Which of the following best describes the extent of effect of heredity upon development?
- Heredity determines how far an individual will develop.
- Heredity determines how far an individual can develop.
- Both of the above
- None of the above
INFLUENCE OF HEREDITY AND ENVIRONMENT – MCQ’s IN PUNJAB
1.ਸੈਕੰਡਰੀ
2.ਗਤੀਸ਼ੀਲ
3.ਸਥਿਰ
4.ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ
2.ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪਾਲਣ-ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਾਰਕ ਹੈ?
1.ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਰੰਗ।
2.ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰੀ।
3.ਪੀਅਰ ਗਰੁੱਪ ਪ੍ਰਤੀ ਰਵੱਈਆ।
4.ਸੋਚਣ ਦਾ ਪੈਟਰਨ।
3.ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਕਾਰਕ ਜੋ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਂਦੇ ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨI ਸਿਵਾਏ ਇਸਦੇ
1.ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ
2.ਸੱਭਿਆਚਾਰ
3.ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ
4.ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ
4 ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
- ਕੇਵਲ ਪਾਲਣ-ਜੋਗ
- ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
- ਪਾਲਣ-ਮਿਲਾਪ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰਕਿਰਿਆ
- ਕੇਵਲ ਵਾਤਾਵਰਣ
5 ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਸਬੰਧ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਿਮਨਲਿਖਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
- ਹਰਿਆਲੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਹਰਿਆਲੀ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਉਪਰੋਕਤ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ
6 ਹੇਠ ਦਿੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਕਥਨ ਸੱਚ ਹੈ?
- ਆਣੁਵਾਂਸ਼ਿਕ ਮੇਕਅੱਪ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
- ਗੋਦ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਗੋਦ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਭੈਣ-ਭਰਾਵਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਆਈਕਿਊ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਅਨੁਭਵ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
- ਬੁੱਧੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ।
7 ਕਲਾਸਰੂਮ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
- ਸ਼ਾਂਤ
- ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ
- ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਭਰਿਆ
- ਦੋਸਤਾਨਾ
8 ਕੁਦਰਤ-ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਬਹਿਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਹੈ
- ਆਣੁਵਾਂਸ਼ਿਕਤਾ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ।
- ਵਿਵਹਾਰ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ।
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ।
- ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ।
9 ਕੁਦਰਤ ਦਾ ‘ਕੁਦਰਤ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ’ ਵਿਵਾਦ ਵਿੱਚ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ?
- ਜੱਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।
- ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਸੁਭਾਅ।
- ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸ਼ਕਤੀਆਂ।
- ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ।
10 ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਹੜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਚਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਹੱਦ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ?
- ਹਰਡੀਟੀ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਵਿਕਸਤ ਹੋਵੇਗਾ।
- ਹਰਡੀਟੀ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿੰਨੀ ਦੂਰ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਉਪਰੋਕਤ ਦੋਵੇਂ
- ਉਪਰੋਕਤ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ